[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Mojej Mamie, miłośniczce polnych kwiatów,
PracÄ™ tÄ™ dedykujÄ™
autor
Wstęp
Wieprzówka jest rzeką o długości ok. 28 km rozpoczynającą
swój bieg w miejscu połączenia Rzyczanki z Targaniczanką
w Andrychowie. Niektóre źródła, w tym wojskowe mapy, traktują
równieŜ Potok Rzycki jako Wieprzówkę, zaś Targaniczankę jako
jeden z jej dopływów. W takim ujęciu wody Wieprzówki
przepływają przez Rzyki, Sułkowice, Andrychów, Wieprz,
Gierałtowice i Przybradz. Wieprzówka jest największym lewym
dopływem Skawy. Jej ujście znajduje się na północny zachód od
miejscowości Grodzisko.
Początkowo rzeka ma charakter górski, później przybiera naturę
nizinną. Posiada kilkanaście małych dopływów, jednak w ok.
80% jest zasilana wodami powierzchniowymi. Notuje siÄ™ jej duÅœe
roczne wahania przepływu. W miesiącach letnich rzeka
częściowo wysycha, zaś wiosną, zwłaszcza w części
nieuregulowanej dość często występuje z koryta czyniąc szkody.
Niestety Wieprzówka jest silnie zanieczyszczona i cyklicznie (po
okresie wiosennego przyboru) ulega eutrofizacji. Wg ostatnich
raportów (z punktów pomiarowych w Rzykach i Graboszycach)
zaliczono ją do III (w Rzykach) i V – najniŜszej
(w Graboszycach) klasy czystości
1
. Stwierdzono występowanie
azotynów, fosforu, związków amonowych oraz azotowych
związków organicznych.
Niegdyś głównym powodem ekologicznej katastrofy rzeki był
andrychowski przemysł. Dziś, sądząc po charakterze
zanieczyszczeń, głównymi ich dostarczycielami są, jak się
wydaje, mieszkańcy miejscowości przez które rzeka przepływa.
Niestety miejscowości te w większości nie są wyposaŜone
w systemy odprowadzania i oczyszczania ścieków.
1
Ocena wg rozporzÄ…dzenia Ministra Åšrodowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie
klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu
prowadzenia monitoringu oraz sposobu prezentacji wyników i prezentacji stanu tych
wód (Dz.U.04.32.284 z dnia 1 marca 2004 r).
3
Przebieg geograficzny koryta Wieprzówki
4
Wieprzówka jest rzeką w duŜej części uregulowaną (szczególnie
jej nizinny odcinek). Regulacja, choć poŜyteczna z gospodarczego
punktu widzenia, spowodowała drastyczne spustoszenia we florze
i faunie obrębu rzeki, mimo to jej brzegi tętnią Ŝyciem.
Odcinek Wieprzówki widziany z satelity w środkowej części Wieprza.
U dołu fotografii widoczne szkoła podstawowa nr 1, kościół i oczyszczalnia
ścieków miejscowej mleczarni (źr. Google Earth)
Przedzierając się przez gęste zarośla nadbrzeŜne, bądź teŜ
idÄ…c wodÄ… (co wymaga pewnego samozaparcia i dobrego
obuwia), stosunkowo łatwo jest wyróŜnić kilkaset gatunków
roślin zielnych krzewów i drzew. W większości są to gatunki
pospolite. Niektóre z nich zostały przywleczone z róŜnych
rejonów świata i zdołały się zadomowić, a część z nich (np.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]